Culturele activiteit 5
Spitkeet
Voorwoord
Op 8 september ben ik naar het museum 'de Spitkeet' geweest.
Toen ik nog jonger was ben ik daar ook naartoe geweest met een buurtfeest wel leuk, er waren toen ook mensen die zich in de oude kledij hadden gekleed. Omdat ik het toen wel leuk vond waren mijn verwachtingen dus dat ik het nu ook leuk zou vinden. Er worden ook steeds nieuwe huisjes nagebouwd dus er waren ook al weer nieuwe woningen, gebouwen en tuinen enz. te bekijken.
Inleiding
Het museum is een soort 'buitenmuseum' waar allemaal oude huisjes worden nagebouwd. Het laat zien hoe mensen vroeger in de omgeving van Harkema leefden. Volgens de route die je krijgt ga je van hele kleine oude huisjes en hutten naar steeds luxere en grotere huisjes. Sommige huisjes hadden een soort tuintje zodat er niet ineens een huis uit de grond komt, maar dat je ook kunt zien hoe het er om het huis uit zag. Er waren veel verschillende huisjes te zien en ze hadden allemaal een eigen naam, maar ik bespreek 1 huisje 'de spitkeet'. Het museum heet de spitkeet maar het huisje (zie foto) ook.
De Spitkeet
Bij aankomst in het museum was er live muziek van verschillende groepen en zangers. Dit is niet altijd zo maar omdat het museumweekend was, werd er wel live muziek gemaakt. Er waren o.a.: Gurbe Douwstra, Gerbrich van Dekken en folkkoar 'It Wâldfolk'. Er werden ook rondleidingen gegeven waarbij, de in oude kledij geklede mensen, informatie vertelden over het leven in de verschillende huisjes. Toen ik jonger was heb ik wel zo'n rondleiding gekregen, maar nu waren we er helaas te laat voor omdat mijn moeder eerst ook nog naar andere musea was gegaan.
De spitkeet is één van de vele huisjes die in het openluchtmuseum te zien zijn. Dit huisje sprak mij het meeste aan omdat er zoveel (13) klompen in het huisje stonden. Ik heb er daarom ook voor gekozen om dit huisje te analyseren.
De spitkeet is een rechthoekig symmetrisch huisje met een laag dak. Het laagste punt van het dak is ongeveer 1 meter boven de grond. het huisje is ongeveer 3 meter breed en 6 meter lang. Omdat het huisje van natuurlijke materialen is gemaakt heeft het ook donkere kleuren. de muren zijn donkerbruin/zwart van kleur (ongeveer de kleur van potgrond) het dak is van riet en heeft de kleur van riet wat al ouder is. De belichting is de zon en het geeft zijlicht. Omdat ik later op de middag bij dit huisje kwam stond het huisje in de schaduw van een boom.
Vroeger werden deze huisjes in 1 nacht (tussen zonsondergang en zonsopkomst) gebouwd van heideplaggen, palen en stro of riet. De huisjes werden vaak in 1 dag gebouwd omdat de toekomstige bewoners er geen bouwvergunning voor hadden. Wanneer de schoorsteen rookte mocht het huisje blijven staan. Daarna werd een toilet gebouwd buiten het huis. dit was van 2 kanten dicht en 2 kanten open. Er woonden dan vaak grote gezinnen in slechte omstandigheden. Er woonden soms wel 13 mensen in 1 huisje. Deze huisjes waren er tussen 1800 en 1920.
Slot
De mensen die vroeger in zo'n huisje als de Spitkeet woonden hadden het vroeger denk ik erg slecht. Ze hadden ongeveer een huisje die even groot is als mijn kamer! Ze woonden er (in dit geval) dan ook nog met 13 personen. Ik denk dat de mensen zelf niet dachten aan hoe slecht ze het hadden. Ze waren denk ik allang blij dat ze een dak boven hun hoofd hadden. Ik zou me echt niet kunnen voorstellen dat ik met mijn familie van 4 personen in zo'n 'kamertje' zou kunnen leven, en dan zijn de omstandigheden nu ook nog veel beter dan vroeger.
Ik vond het daarom ook erg interessant om te zien hoe er vroeger geleefd werd. Ook was het erg leuk om te zien hoe de huisjes steeds luxer en groter werden. Ik heb een goede indruk gekregen van de leefomstandigheden van vroeger en ben blij dat ik in een groot stenen huis woon vergeleken met de huisjes van het museum.
Ik vond het dus erg leuk om te zien, maar ik denk dat niet alle jongeren van mijn leeftijd dit interessant vinden, maar ze zullen het wel bijzonder vinden om te zien!
Bronnen
- www.despitkeet.nl
- de bordjes die bij de huisjes staan
- informatie die verteld is bij het eerste bezoek in het museum