Theorie 1

Waarom werd Hugo de Groot gezien als de nieuwe Erasmus?


Inleiding
In dit verslag ga ik antwoord geven op de vraag: ‘Waarom werd Hugo de Groot gezien als de nieuwe Erasmus?
Ik ga proberen achter het antwoord te komen door een aantal deelvragen te onderzoeken en hieruit een conclusie te trekken.
Deze deelvragen verwerk ik dan in dit verslag.

Wie was Hugo de Groot?
Hugo de Groot is geboren in 1583 op 10 april in het plaatsje Delft. Hij is in 1608 getrouwd met Maria van Reigersberch. Maria is in 1589 geboren en overleden in 1653. Hugo en Maria kregen 3 zonen en 1 dochter. Hun 2e zoon Pieter de Groot was, net als Hugo, ook rechtsgeleerde en later werd hij pensionaris van Rotterdam.

- Ontsnapping
Hugo de Groot is bekend geworden door zijn ontsnapping in een boekenkist.
Hij was in 1619 gevangen gezet in Slot Loevestein omdat hij Prins Maurits in gevaar zou hebben gebracht. Hij had namelijk tijdens de strijd tussen Maurits en Johan van Oldenbarnevelt voor de kant van Johan gekozen. Deze strijd won Maurits en hij kreeg dus de macht.
Johan werd gearresteerd en onthoofd en Hugo werd gearresteerd en gevangen gezet.


Gevangen in Slot Loevestein mocht Hugo wel verder studeren. Hij kreeg van een vriend regelmatig een kist met boeken om te studeren. Maar omdat hij verzwakte door het slechte voedsel, de kou en de vochtigheid in het kasteel hielpen zijn vrouw Maria en het dienstmeisje Elsje hem te ontsnappen. Hij oefende stil te kunnen zitten in de boekenkist voordat hij ontsnapte. Als Hugo een kist Omdat er eigenlijk nooit meer werd gekeken wat er in de boekenkist zat als Hugo de kist ontving of terugstuurde, omdat er toch altijd boeken inzaten, ging hij er op 22 maart 1621 zelf inzitten toen hij de kist terugstuurde. De soldaten vonden de kist wel zwaar maar omdat er een jaarmarkt was werd het kasteel iets minder goed bewaakt en lukte de ontsnapping toch. Verkleed als metselaar ging hij naar Frankrijk. Later ontsnapten zijn vrouw Maria en kinderen ook. Maar omdat Maria vergeten was een kaars aan te doen vond men de kamer opvallend donker en ontdekte hun ontsnapping.
 

- Schrijver
Hugo de Groot was ook een Nederlandse schrijver en rechtsgeleerde. Als schrijver schreef hij godsdienstige verhalen, Latijnse tragedies maar ook Nederlandse en Latijnse gedichten. Zijn meest bekende geschreven boek is ‘De iure belli ac pacis’ dat ‘het recht van oorlog en vrede’ betekend. Het boek komt uit het jaar 1625 en in het boek wordt verteld wanneer een staat of een soeverein vorst het recht heeft om een andere staat of vorst aan te vallen en op welke manieren dat mag. Het boek is voor het oorlogsrecht ook heel lang als richtlijn gebruikt en oorspronkelijk in het Latijns geschreven.

Helaas is Hugo de groot overleden in Rostock op 28 augustus 1645 hij is 62 jaar geworden.
 

Wie was Erasmus?
Erasmus is geboren op 27 oktober waarschijnlijk in het jaar 1466 als Geert Geerts. Zijn doopnaam Erasmus heeft hij van de in de 15e eeuw populaire ‘Erasmus van Formiae’. Erasmus is waarschijnlijk geboren in Rotterdam zoals hij dat heeft geschreven, maar dat staat niet in zijn doopregister.

Erasmus zijn opa was een medicijnmeester uit Zevenbergen, deze opa was de vader van Erasmus zijn moeder. Zijn moeder, die Margaretha Rogerius heette, was huishoudster. De vader van Erasmus was een priester in Gouda en had een verhouding met zijn moeder met de hoop om met haar te trouwen. Zijn vader was de een na jongste van tien broers en men had besloten dat zijn vader kloosterling werd en dus in dienstbaarheid kwam van God.

De zwagerschap van Margaretha heeft ze, om een ‘ongelukje’ te verbergen, waarschijnlijk doorgebracht in Rotterdam, want een jaar voor de geboorte van Erasmus kreeg ze met zijn vader ook al een kind met de naam Pieter.

Helaas is Erasmus overleden in het jaar 1536, hij is dus waarschijnlijk (vanwege zijn niet in het doopregister geschreven geboortedatum) 70 jaar geworden.


Welke eigenschappen hadden Erasmus en Hugo gemeen?
Erasmus en Hugo zijn beide geboren in Nederland.
Beide mannen waren in die tijd humanist.
Ze konden beide Latijns en ze schreven dan soms ook hun boeken in het Latijns.
Beide mannen wilden vrijheid.

Conclusie
Hugo de Groot werd gezien als de nieuwe Erasmus, omdat Hugo zoveel dingen gemeen had met Erasmus. Niets was voor Hugo te moeilijk en hij schreef daarom ook zomaar gedichten in het Latijn uit zijn hoofd! Ook vertaalde hij, de uit de Romeinse en Griekse tijd geschreven boeken naar het Latijn.
Toen hij 11 jaar oud was ging Hugo al studeren aan de universiteit in Leiden. Daar werd hij, omdat hij zo slim was en ook Latijns kon schrijven en vertalen, de opvolger van de grote geleerde Erasmus uit Nederland genoemd.
Ook noemde de Franse koning Hugo in 1598: ‘Het wonder van Holland’.

Beeldende verwerking
Kijk voor de beeldende verwerking die bij dit verslag hoort bij 'Kunst 3'

Bronnen
Omdat ik nog niet alles van Hugo de Groot en Erasmus wist heb ik op internet een aantal sites opgezocht met informatie over deze mannen. Ik heb hierbij de volgende sites gebruikt: